Fotogebruik op je website/webshop
Wat je moet weten bij het gebruik van foto’s op het internet
Vaak zien wij websites waar foto’s gebruikt worden die naar alle waarschijnlijkheid oorspronkelijk afkomstig zijn van zogeheten StockPhoto-sites. Een site waar fotografen hun beeldmateriaal aanbieden tegen betaling (licentie). In dit artikel de belangrijkste wetten en regels voor het gebruik van foto’s en afbeeldingen.
De wet- en regelgeving
Stel, je hebt een mooie website of een webshop gemaakt, dan is alleen tekst ook zo saai. Dus je zoekt er via Google wat foto’s en afbeeldingen bij die passen bij jouw website of webshop. Wanneer je foto’s en/of afbeeldingen op een website of een webshop wilt plaatsen, is het belangrijk om rekening te houden met de regels en wetten die hiervoor gelden.
Het intellectuele eigendomsrecht (IE)
Wanneer je foto’s en afbeeldingen op een website of een webshop plaatst, heb je altijd te maken het intellectuele eigendomsrecht (IE). Dit is een verzamelnaam voor een aantal rechten die gelden voor intellectuele creaties, zoals foto’s en afbeeldingen. Het intellectuele eigendomsrecht bestaat onder andere uit het auteursrecht en uitzonderingen hierop zoals het portretrecht.
Het portretrecht
Wanneer op de foto één of meerdere personen herkenbaar in beeld zijn, dan heb je te maken met het portretrecht. Herkenbaar betekent hierbij herkenbaar voor bekenden van de geportretteerde of de geportretteerde zelf.
Auteursrecht
Bij iedere foto en afbeelding die je online plaatst krijg je te maken met auteursrecht. Vaak denken mensen dat het © (Copyright)teken er al voor zorgt dat de foto of afbeelding niet overgenomen mag worden. Maar dit © (Copyright)teken heeft in Nederland echter geen juridische betekenis. Het eigendomsrecht wordt in Nederland bepaald door de auteurswet. Het auteursrecht komt direct na het maken van de foto tot stand en geldt voor iedere foto die origineel/creatief is.
Je kunt er vanuit gaan dat op zo goed als alle foto’s auteursrecht ligt. Voor het gebruik van een foto / afbeelding (dat dus beschermd is door het Auteursrecht), is toestemming nodig. Het betalen van een redelijke vergoeding voor het gebruik van het werk is vaak een voorwaarde van de toestemming. Die toestemming voor het gebruiken van een werk heet in juridische terminologie een ‘licentie’.
Als je een bepaalde foto of afbeelding wilt gebruiken, óók als je die op internet of Google hebt gevonden, dien je eerst toestemming te vragen aan de rechthebbende.
Bij het vinden van afbeeldingen op het internet is belangrijk na te gaan of hier bepaalde rechten op zitten, zij het voor (commerciële) online gebruik of voor drukwerk. De term Royalty Free is enigszins misleidend. Royalty Free betekent niet dat de afbeelding gratis te gebruiken zijn. Het is een specifieke vakterm voor een bepaald licentiemodel waarbij een gebruiker eenmalig betaald voor de foto en vervolgens het doorlopende recht heeft om deze te gebruiken.
Wie is de eigenaar?
Maar hoe kom je erachter wie de rechthebbende is van een foto of een afbeelding? Dat is bijna nooit Google, ook niet altijd de eigenaar van een website en zelfs niet altijd de maker van de foto / afbeelding. Kortom het is lastig te achterhalen. De makkelijkste oplossing is gebruik te maken van eigen gemaakte afbeeldingen. Een andere oplossing is foto’s en afbeeldingen te gebruiken waarvan het duidelijk is onder welke voorwaarden (licentie) het gebruikt mag worden.
Heb je toch een foto of een afbeelding op je website geplaatst zonder toestemming van de fotograaf, dan kan de fotograaf aanspraak maken op zijn auteursrecht. Gevolgen hiervan kunnen zijn dat de fotograaf eist om de foto van je site te verwijderen, maar hij/zij kan ook een vergoeding vragen voor de tijd dat je de foto hebt gebruikt én een hoge schadevergoeding voor deze onrechtmatige daad eisen.
Kortom: maak zoveel mogelijk gebruik van eigen gemaakte foto’s en afbeeldingen. Houdt hierbij rekening met het portretrecht. Of schaf een licentie aan bij een zogeheten StockPhoto-site.
- www.istockphoto.com
- www.photodune.net
- www.sxc.hu
- www.shutterstock.com
Het is belangrijk op deze sites goed te lezen wat de licentievoorwaarden zijn. Soms mag je een bepaalde foto of afbeelding alleen voor (commerciële / niet commerciële) websites gebruiken en daarbij niet voor drukwerk. Of dat foto’s voor slechts een bepaalde periode (specifiek aantal maanden/jaren) gebruikt mogen worden.
